Làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi- An Giang

Nhiều vị cao niên kể rằng, lúc xưa khi chưa phải là làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi như hiện nay, vùng Bảy Núi còn hoang vu, cây cối rậm rạp, trong đó cây dó bầu tập trung nhiều nhất ở núi Dài (Tri Tôn) và núi Cấm (Tịnh Biên). Lúc lên rừng làm rẫy, nhiều người đã vô tình cầm búa chặt, lấy dăm cây dó bầu ngửi có mùi thơm, mới phát hiện ra trầm hương.

Bấy giờ, chẳng biết làm gì, chỉ đốn cây rồi chẻ ra đem vô chùa, đình đốt cúng. Một số người bị đau bụng gió, trúng thực, bị mề đay, nhức đầu, cảm lạnh cũng lấy trầm hương đem xông thấy công hiệu… Qua năm tháng, cây trầm hương Bảy Núi tỏa ngát hương trầm, hòa quyện cùng nhịp sống cư dân, dần trở thành loại thuốc nam quý hiếm ở vùng Bảy Núi tạo nên Làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi

Vùng ̣đất Trầm Hương tự nhiên

Ở An Giang, cây trầm hương phân bổ tự nhiên chủ yếu trên núi Cấm (Tịnh Biên) và núi Dài (Tri Tôn). Nguồn tạo trầm từ tự nhiên có sẵn trong cây, khi thân cây bị sâu đục, gió giật vặn nứt cây… lâu ngày một loại nhựa tinh túy đặc biệt tiết ra để tạo thành trầm. Ngoài ra, các chuyên gia đã tìm được cách khai thác trầm từ cấy tạo trầm hương trên cây dó bầu. Chọn cây dó bầu đủ tuổi rồi khoan lỗ tạo trầm trên thân, sau đó men vi sinh được cấy vào giúp kích thích sự hình thành vết thương nhanh hơn.

Qua vết thương, các vi sinh vật sẽ xâm nhập nhanh hơn, từ đó đẩy nhanh quá trình hình thành và tụ trầm. Cây dó bầu là loại cây rất dễ trồng, nhưng để có trầm đòi hỏi phải mất thời gian dài và không phải cây dó bầu nào cũng tạo được trầm.

Ông Nguyễn Thành Đạt (thị trấn Ba Chúc, Tri Tôn) tại Làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi là một trong số ít người thành công trong việc trồng cây dó bầu, cấy tạo trầm, sản xuất tinh dầu và làm ra nhang trầm với hương thơm độc đáo tại Làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi, An Giang.

Cầm 2 khúc gỗ giống như đoạn san hô, ông Đạt giới thiệu đây là trầm hương của ông sản xuất, bẻ một miếng dăm, đốt lên có mùi thơm thanh dịu lan tỏa. Ông Đạt cho biết, từ năm 1996 ông đã trồng cây dó bầu xen cây ăn trái và cây rừng khoảng 6ha đất ở Ô Sìn và Ô Vàng (núi Dài).

Cây dó bầu cho trầm được khai thác hầu như toàn bộ, ngoại trừ lá. Khai thác dầu trầm xong, ông Đạt lấy bã trộn với tất cả các nhánh xay nhuyễn làm thành nhang. Ban đầu, sản phẩm nhang thơm trầm hương chưa hoàn thiện, dần dần mới tròn trịa và được nhiều người ưa thích, giá mỗi bó 100 cây nhang trầm được ông Đạt bán với giá 60.000 đồng.

Ngoài ra, ông còn cất tinh dầu trầm để nâng cao hiệu quả từ trầm hương bản địa. Tinh dầu trầm được ông Đạt bán 300.000 đồng/ml cho các bạn hàng ở TP. Hồ Chí Minh… “Sắp tới, tôi sẽ đầu tư nồi chưng cất tinh dầu trầm hương lớn hơn để mở rộng sản xuất. Hy vọng, chưng cất tinh trầm hương đạt như mong muốn, giúp bà con Làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi tăng thu nhập để gắn bó với rừng nhiều hơn…” – ông Đạt chia sẻ.

Đến ̣định hướng phát triển vùng dược liệ̣u tại Làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi

Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh, vùng Bảy Núi ccó khoảng 680 loài dược liệu, với nhiều loài cây dược liệu bản địa quý, như: đinh lăng, nghệ vàng, nghệ xà cừ, ba kích, hà thủ ô đỏ, kim tiền thảo, huyết rồng, thần xạ hương, sâm hồng…

Trong đó có 6 loài dược liệu ở Bảy Núi thuộc “Sách đỏ cây thuốc Việt Nam”. Do đất đai, khí hậu phù hợp với nhiều loại cây dược liệu quý, chất lượng sản phẩm được đánh giá cao, trong đó có cây dó bầu để lấy trầm hương.

Tuy nhiên, nguồn dược liệu tự nhiên tại Làng nghề Trầm hương vùng Bảy Núi bị khai phá gần như cạn kiệt, mức độ tái sinh trong môi trường tự nhiên rất chậm. Vì vậy, việc xây dựng vùng nguyên liệu dược liệu rất cần thiết, khôi phục các loài dược liệu quý hiếm, góp phần tạo thêm việc làm, tăng thu nhập và nâng cao đời sống để người dân tham gia bảo vệ và phát triển rừng bền vững…

Bài, ảnh: TRỌNG TÍN – Nguồn baoangiang.com.vn